The owner of this website pays about 400 dollar per month to keep this webiste in the air. In order to view the data follow this link donate any amount you want. Now also possible on a bankaccount in the Netherlands, made possible by the familybank . The site gets 80.000 hits daily. Please click on the advertisements to generate money for me

Calendar
Begraafplaatsen in Nederland, cemeteries in Holland

Klik alstublieft hier om te lezen over de veranderde situatie

De eigenaar van deze website betaalt ongeveer 300 euro maand om deze website in de lucht te houden. Om de gegevens in te kunnen zien volg de link en doneer een willekeurig bedrag. Nu ook op een bankrekening in Nederland, mogelijk gemaakt door de familiebank! De site krijgt dagelijks 80.000 hits. Klik alstjeblieft op de advertenties om inkomsten voor me genereren.

Report: Time line events

Description: Zaken die in het verleden gebeurden.

#	evyear	evdetail
1	1000	Aanleg van dijken, begin van de drooglegging van de "Hollands-Utrechtse laagvlakte'.
2	1096	Begin van de Eerste Kruistocht.
3	1196	Sint-Nicolaasvloed.
4	1200	Oprichting van waterschappen volgt na 1200. In deze bestuursorganen zou de kiem zijn gelegd van de Nederlandse consensus-traditie.
5	1204	Begin van de Vierde Kruistocht, deze keer gericht tegen Byzantium.
6	1227	Slag bij Ane 28 juli 1227 Ane in Overijssel ten zuidwesten Coevorden. Bisschop Otto II van Lippe van Utrecht vecht tegen de Drentse boeren. De Drentenaren buiten het terreinvoordeel uit en verslaan Otto II en doden hem.
7	1230	Stormvloed 17 februari. Dijkdoorbraken in geheel Friesland en Groningen.
8	1234	Harlingen krijgt stadsrechten van de bisschop van Utrecht.
9	1256	Graaf Willem II zakt bij Hoogwoud door het ijs, op weg om de West-friezen te onderwerpen.
10	1285	Leeuwarden krijgt stadsrechten.
11	1290	Floris V ziet af van de erfaanspraak op de Schotse troon.
12	1296	Floris V bij het Muiderslot door de edelen vermoord.
13	1298	Dokkum krijgt stadsrechten.
14	1299	Hollandse gravenhuis sterft uit. Holland en Zeeland in personele unie verenigd met Henegouwen
15	1302	Guldensporenslag 11 juli 1302. De stad Kortrijk ligt in Vlaanderen. Een groot Frans ridderleger staat tegenover de gewapende gilden uit bijna geheel Vlaanderen op het Groeningeveld. De slag loopt catastrofaal af voor het Franse ridderleger dat stuk loopt op het hechte Vlaamse voetvolk. 1100 Franse ridders sneuvelen en meer dan 500 gouden sporen worden verzameld. Sommige ridders waren zelfs doormidden gehakt als slachtvee. Het slagersgilde was immers ook aanwezig!
16	1345	Slag bij Warns
17	1346	Met de strijd om de opvolging van de kinderloos gestorven graaf Willem IV beginnen in Holland de Hoekse en Kabeljauwse twisten. Dergelijke twisten zullen tot het einde van de 15de eeuw nog diverse malen opduiken. Ze dragen bij tot vorming van een vertegenwoordiging waarin adel en steden politieke invloed kunnen uitoefenen op de graaf (Staten).
18	1356	Hertogin Johanna van Brabant en haar echtgenoot bezweren bij hun intocht de zogenoemde Blijde Inkomste, die een belangrijke beperking inhoudt van de macht van de vorst.
19	1369	Hertog Filips van Bourgondië ("de Stoute'), jongste zoon van de Franse koning, verwerft door huwelijk het graafschap Vlaanderen: het begin van de Bourgondische expansie in de Nederlanden.
20	1421	Sint Elisabethvloed op 19 november.
21	1425	In Leuven wordt de eerste universiteit van de Lage Landen opgericht.
22	1428	"Zoen van Delft' (zoen = verdrag). Jacoba van Beieren, gravin van Holland, Zeeland en Henegouwen, staat haar gebied af aan hertog Filips van Bourgondië.
23	1431	Jeanne d'Arc op de brandstapel ter dood gebracht.
24	1444	Oldambt in bezit van Groningen.
25	1464	Filips de Goede (XXX) roept vertegenwoordigers van de gewesten in de Nederlanden bijeen _ de eerste vergadering van de Staten-Generaal.
26	1466	In heel Nederland wordt in guldens gerekend.
27	1477	Hertog Karel de Stoute sneuvelt bij Nancy. Einde van de Bourgondische expansie. Zijn dochter Maria moet de Staten-Generaal het zogenoemde Groot Privilegeverlenen dat haar gezag aanzienlijk beknot. Maria is gehuwd met de zoon van de Duitse keizer, Maximiliaan van Oostenrijk. Voor de Nederlanden doemt een nieuwe episode op: de Habsburgse.
28	1478	Stichting van Pekelborg.
29	1499	Edward van Oostfriesland neemt Pekelborg in.
30	1500	George van Saksen wordt Heer van Friesland.
31	1500	Geboorte van Karel V, heer der Nederlanden
32	1515	Karel V installeert het Hof van Friesland.
33	1515	Floris van Egmond benoemd tot stadhouder van Friesland.
34	1515	Dokkum ontvangt van Karel V het privilege van een weekmarkt op donderdagen.
35	1515	Karel V op 5 januari te Brussel ingezworen als Heer der Nederlanden.
36	1515	George van Saksen verkoopt zijn rechten op Friesland aan Karel V voor 100.000 goudguldens.
37	1516	Karel V,koning van Spanje
38	1516	St. Catharinavloed
39	1517	Hindeloopen ingenomen door Pier van Donia, bijgenaamd Grote Pier. Een boer uit Kimswerd, en piraat die zich allerlei titels toebedeelde: koning van Friesland, hertog van Sneek, graaf van Sloten, vrijheer van Hindelopen en kapitein-generaal van de Zuiderzee; had een enorme haat tegen alles wat Hollands was.
40	1519	Eerste oorlog met Frankrijk.
41	1520	Grote Pier overlijdt op 28 oktober in Sneek.
42	1521	Rijksdag in Worms, waar Maarten Luther in de ban wordt gedaan.
43	1524	Friesland erkent Karel V als landheer.
44	1525	Slag bij Frankenhausen 15 May 1525 betekende het einde van de boerenopstanden o.l.v. Thomas Muenzer, waarbij 100.000 sneuvelden.
45	1531	Maria van Hongarije benoemd tot landvoogdes van de Nederlanden.
46	1533	Op Slot Dillenburg in het Duitse Nassau wordt de oudste zoon Willem geboren, die op elfjarige leeftijd het Zuid-Franse prinsdom Oranje en aanzienlijke goederen in de Nederlanden erft van zijn neef René van Châlon. De jonge Prins van Oranje groeit op aan het hof van Karel V in Brussel, om hem te vrijwaren van Duits-protestantse invloeden.
47	1536	Groningen en Drenthe onderwerpen zich aan Karel V.
48	1540	Benoeming Maximiliaan van Egmond, graaf van Buren, tot gouverneur van Friesland
49	1548	De oprichting van een Bourgondische Kreits is de bekroning van Karels politiek om de Nederlanden in zijn greep te krijgen. Voor het eerst zijn zeventien Nederlandse gewesten (tien zuidelijke en zeven noordelijke, waaronder Friesland, het Groningerland, Gelre en de gebieden van de Utrechtse bisschop) in één verband verenigd. Stadhouders (plaatsvervangers van de vorst) komen aan het hoofd te staan van de gewesten.
50	1549	Jan de Ligne, graaf van Aremberg, benoemd tot gouverneur van Friesland.
51	1552	Pontiusvloed
52	1555	Karel V doet troonsafstand van de Nederlanden. Filips II wordt Heer der Nederlanden.
53	1558	Karel V sterft in zijn kloosterpaleis te Yuste.
54	1559	Margareta van Parma Spaans gouverneur over de Nederlanden.
55	1566	Hoge graanprijzen, met hongersnoden tot gevolg, leiden tot een geladen stemming in de gewesten. Een Verbond van (driehonderd) Edelen wendt zich tot de landvoogdes met een smeekschrift, waarin zij "moderatie' vragen: minder belasting, meer religieuze vrijheid. Een vooraanstaand adviseur van de landvoogdes, graaf Berlaymont, zou daarbij de beroemde woorden hebben gesproken: "Ce ne sont que des gueux.' ("Het zijn slechts bedelaars.') De woorden geuzen en geuzennaam vinden hier hun oorsprong.
56	1566	Op 10 augustus wordt in de West-Vlaamse plaats Steenvoorde de eerste katholieke kerk geplunderd. Deze Beeldenstorm verspreidt zich in twee maanden over de Nederlandse gewesten.
57	1567	De hertog van Alva wordt regent. De Prins van Oranje vlucht naar Duitsland.
58	1567	Hoewel de rust inmiddels is teruggekeerd, arriveert in augustus een leger van 10.000 Spaanse en Italiaanse huurlingen onder leiding van de Hertog van Alva. Een speciale rechtbank _ de Raad van Beroerten (bloedraad)velt 1.100 doodvonnissen tegen "ketters'.
59	1568	80-jarige Oorlog. Slag bij Heiligerlee. Egmont en Hoorn in Brussel onthoofd.
60	1568	De slag bij Heiligerlee: Het was het begin van de Tachtigjarige Oorlog tussen geuzen en Spanjaarden, die in 1648 eindigde met de Vrede van Münster, waarbij Spanje de onafhankelijkheid van de Republiek der Verenigde Nederlanden erkende.
61	1570	Allerheiligenvloed op 1 November: het zeewater stond tot voor de poorten van de stad Groningen en men ving bij Oosterhogebrug kabeljauw. In dat jaar verdronken in de provincie Groningen 9000 mensen en meer dan 70.000 'hoornbeesten' In Friesland komen 3000 mensen om.
62	1572	Beleg van Haarlem. De Watergeuzen veroveren Den Briel.
63	1573	Requesens landvoogd. Volksheldin Kenau Simonsdochter Hasselaer. Die van binnen [Haarlem] hadden ooc een cloecke vrouwe ende eerbaer weduwe, omtrent XLVI jaren out, Kennau genoemt, die dander vrouwen in allen noot aenvoerde ende met eenighe andere veel manlycke daden boven vrouwen aert bedreef op ten vijant, met spiessen, bussen ende sweert, als een man haer behelpende in vrouwelycke habijt.
64	1574	De Slag op de Mookerheide.
65	1576	Dood van Requesens. Don Juan wordt landvoogd.
66	1578	Matthias van Habsburg wordt landvoogd. Hetzelfde jaar wordt Parma landvoogd.
67	1579	Unie van Atrecht en Utrecht.
68	1580	Filips II doet Willem van Oranje in de ban.
69	1584	Willem Lodewijk wordt in oktober stadhouder van Friesland.
70	1584	Willem van Oranje wordt op 10 juli in Delft vermoord.
71	1585	Stadhouder Willem Lodewijk van Nassau sticht in Franeker een hogeschool.
72	1593	Graaf Willem Lodewijk maakt zijn vermaarde tocht vanuit Emmen over het veen naar Roswinkel om zich in Boertange te verschansen. Toen die Willen Lodewijk in 1593 naar Roswinkel trok, legde hij vermoedelijk gelijkertijd de Emmerschans aan. Later werd over die schans een nieuwe, grotere schans aangelegd.
73	1593	Drenthe gaat deel uit maken van de zeven verenigde Nederlanden, doch werd geen lid van de Staten Generaal. Het bleef als enige gewest zelfstandig onder toezicht van stadhouder Willem Lodewijk. Drost werd toen Casper van Ewsum. Wederom luidt er voor Drenthe een nieuw tijdperk in.
74	1596	De overwintering van Willem Barentsz. en Jacob van Heemskerck op Nova Zembla.
75	1600	Slag bij Nieuwpoort. De gouden eeuw.
76	1600	Winschoter Hoogebrug lag bij Pekelborg.
77	1602	Oprichting van de Verenigde Oost-Indische Compagnie.
78	1603	In Lutjegast wordt Abel Janszoon Tasman geboren.
79	1607	Jacob van Heemskerck verslaat de Spanjaarden bij Gibraltar.
80	1607	Zeer strenge winter. Zelfs de Theems is bevroren.
81	1615	Op verzoek van Willem Lodewijk werd de Semslinie getrokken door Jans Sems. De grens tussen Groningen en Drenthe wordt een "feit".
82	1619	Op 13 mei wordt Oldenbarnevelt op het Binnenhof onthoofd.
83	1619	Batavia wordt gesticht door Jan Pieterszoon Coen.
84	1620	De Friese stadhouder Willem Lodewijk overlijdt. Ernst Casimir volgt hem op.
85	1621	Hugo de Groot ontsnapt uit Slot Loevestein in een boekenkist.
86	1628	Piet Heijn verovert bij Cuba een Spaanse Zilvervloot.
87	1629	Piet Heijn sneuvelt tegen de Duijnkerkers.
88	1632	Ernst Casimir sneuvelt bij Roermond. Hendrik Casimir I wordt de nieuwe Friese stadhouder.
89	1634	Eerste Kollumer Oproer. Ofke Haijes riep zichzelf uit tot 'capitain' van Kollum en ging "nae het huijs van Harmen Lubbes, roeper van den voors. dorpe Collum, ende daeruijt tegens wille ende danck van den selven Harmen de tromme gehaelt, de sleve geslagen, ende uijtroepingen veel volck bijeen gekregen heeft, de selve aanritsende 's Landtschaps middelen met hem gevangene (Ofke Haijes) te helpen tegenstaan. Dat oock de gevangene ten selven tijde gesterckt met Jan Harckes, Drieus Aebes ende andere al trommelende van 't Westeijnde der voors. dorpe gegaen is nae Fop Claessens ende aldaer tegens danck van des selves huijsvrou ende dogter een van de Vaendels uijt 't gerechthuijs gehaelt heeft, ende dat hij alsdoen so als Capitain vaendrich ende trommelende met de rapaille langs de gebuijrte uijt het rechthuijs is gegaen. Dat de gevangene ten voors.dage tegens den avond met vliegende Vaendel, ende Trommelslagh mede was gemarcheert doorden gebuijrte naar de huijsinge van den Ontfanger Jacob Rosema, ende deselve hadt helpen insmiten, opbreecken ende 't huijsraedd vernielen en plunderen. Dat de gevangene cum socius den Dienstboden van Rosema voornoembt hadden gevraeght, waer hij Rosema was, met de bij voeginge, so sij hem hadden, wouden sij hem in riemen snijden
90	1639	Admiraal Maarten Harpertszoon Tromp verslaat de Spaanse vloot bij Duins.
91	1640	Willem Frederik wordt stadhouder van Friesland.
92	1647	Overlijden Frederik Hendrik. Stadhouder Prins Willem II.
93	1648	Vrede van Munster, einde Tachtigjarige Oorlog.
94	1649	Aanleg van de Zuidwending bij Veendam.
95	1652	Jan van Riebeeck sticht de Kaapkolonie.
96	1652	Eerste Engelse oorlog.
97	1655	Aanleg van de Ommelanderwijk bij Veendam.
98	1656	Rembrandt van Rijn wordt failliet verklaard.
99	1664	Hendrik Casimir II wordt stadhouder van Friesland.
100	1665	Tweede Engelse oorlog.
101	1665	Tijdens de 1e oorlog met Barend van Galen, bisschop van Munster, trekken Munsterse soldaten stropend door Emmen. (over aantallen verschillen de meningen)
102	1667	New York wordt in Breda verkwanseld aan de Britten.
103	1672	Rampjaar. Moord op de gebroeders De Witt. Het land is radeloos, reddeloos en redeloos.
104	1672	Winschoterzijl door den bisschop van Munster bezet.
105	1675	Het tabaksrooken komt in gebruik.
106	1676	De Ruyter sneuvelt bij Sicilië in de Middellandse zee.
107	1686	De Sint Maartensvloed kost in de provincie Groningen 1558 mensenlevens. Alleen al in 't Oldambt zouden 482 menschen verdronken zijn.
108	1686	St. Maartenvloed: De stad Groningen lag als een eiland midden in een grote zee en stuurde al wat ze aan schepen en mankracht had, er op uit, om te redden wat er te redden viel. 1585 mensen verdronken, en duizenden stuks vee. Dorpen als Pieterburen en Uithuizen verdwenen van de aardbodem.
109	1689	Willem III wordt koning van Engeland.
110	1692	De jenever wordt volksdrank.
111	1700	Invoering van de Gregoriaanse kalender in Friesland. Op 31-12-1700 volgde 12-01-1701.
112	1701	Lodewijk XIV bezet de Zuidelijke Nederlanden.
113	1702	Willem III van Oranje-Nassau overlijdt aan de gevolgen van een val van zijn paard op Hampton Court.
114	1702	Het Franse leger stond te popelen om nu de Nederlanden binnen te vallen. In het Brabantse niemandsland verzamelde zich maar liefst 6 verschillende nationaliteiten. Dit werd een plaag voor de inwoners van het bestuurloze Brabant, de troepen plunderden, mishandelden de inwoners.
115	1708	Strenge winter : vorst van 24 December tot in Mei.
116	1708	Op 21 jarige leeftijd werd Johan Willem Friso (1687-1711) Stadhouder en Kapitein-generaal van Groningen.
117	1709	De winter van 1709 was een zeer strenge, de prijs van levensmiddelen en graan schoot omhoog, wat hongersnood betekende voor de minder gesitueerden.
118	1711	Johan Willem Friso, erfstadhouder van Friesland, verdrinkt in het Hollands Diep.
119	1713	Via Azië en Rusland bereikt de (1e) veepest epidemie ons land.
120	1717	In de nacht van 25 op 26 december werd door een noordwesterstorm de zee het land opgezweept. De storm treft vooral het noorden van het land en het aangrenzende Oost-Friesland. In Friesland kwamen zo'n 150 mensen om en veel vee. In Groningen kwamen 2091 mensen, 11.411 koeien, 3063 paarden, 1277 varkens en 20.923 schapen om, tenminste als we de beschrijvingen mogen geloven. In Oost-Friesland verdronken 2787 mensen en zo'n 155.000 stuks vee.
121	1720	De pest heerst over Europa.
122	1723	Grens tusschen Onstwedde en Pekela geregeld.
123	1729	De Dokkumer Nieuwe Zijlen aangelegd.
124	1729	Willem IV stadhouder in de gewesten Friesland, Groningen, Drenthe en Gelderland.
125	1730	De aardappel wordt in ons land geintroduceerd, een Zuid-Amerikaans product.
126	1731	De paalworm teistert ons land, de worm vreet de palen in onze dijken op.
127	1735	Jan Klatter, schuitvaarder van Pekela op Groningen.
128	1740	Begin van 't koffiedrinken.
129	1740	Een strenge winter zorgt voor hongersnood. De winter valt al vroeg in de herfst van 1739. In de Achterhoek en Brabant wordt de bevolking geplaagd door hongerige wolven.
130	1745	De landbouw wordt geconfronteerd met de tweede veepestepidemie.
131	1747	Willem IV wordt erfstadhouder van alle gewesten.
132	1747	In Groningen en Friesland moesten de boeren passagegeld betalen bij het verweiden van hun weilanden op de grenzen. Nou hier hadden ze schoon genoeg van en ze vernielden het tolhek en staken de boel in de fik. Dit was het sein tot een massa beweging.
133	1748	In Amsterdam worden op de Dam twee plunderaars opgehangen.
134	1748	In maart brak er een oproer uit in Groningen toen de geboorte van een Prins van Oranje, de latere Prins Willem V, werd afgekondigd. Het huis van Burgermeester Geertsema werd vernield, Ommelander boeren die al enige tijd in onmin leefden met het stadsbestuur, trokken met knotsen en stokken de stad in op zoek naar Lewe van Aduard. De magistraat moest voldoen aan de eis van de burgers; Het Stadhouderschap erfelijk verklaren. Onrust was er ook in Friesland, daar moesten de controleurs der belastingpachters het ontgelden. In Harlingen kwamen de schippers in opstand, zij trokken onder begeleiding van tamboers naar Leeuwarden. De Prins veraste vriend en vijand door er 3 regimenten uit Overijssel erna toe te sturen, dit om de rust te herstellen.
135	1750	Het sterfjaar van Johann Sebastian Bach.
136	1751	Willem IV overlijdt. Willem V wordt de eerste onbenoemde stadhouder.
137	1756	De geboorte van Wolfgang Amadeus Mozart.
138	1758	Strenge winters. In het voorjaar is er veel turfvervoer naar Duitsland.
139	1762	Grens tusschen Westerlee en Pekela geregeld
140	1763	De handel ligt bijna stil en er heerst een grote werkloosheid, dit zorgt voor onrust onder de bevolking.
141	1776	De armoede onder de bevolking is groot. In Nederland worden vele armenhuizen gesticht.
142	1780	De Vierde Engelse Zeeoorlog.
143	1781	William Herschel ontdekt de planeet Uranus.
144	1784	De Staten-Generaal verbiedt het dragen van oranje.
145	1787	Propagandisten voor Oranje zoals Kaat Mossel in Rotterdam en Mooie Mie in Arnhem stookten het grauw op, met gevolg dat er overal oproer, relletjes en vernielingen ontstonden. Willem V moest optreden, maar hij durfde niet of hij kon niet. De Pruisische Koning Frederik van Pruisen had van de Gelderse Staten de vereiste toestemming gekregen om de Nederlanden binnen te trekken. Op 13 September kwamen zijn troepen begeleid door Van Hogendorp, de grens over. Alleen de nadering van dit leger zorgde voor grote onrust, Patriotten vluchtte het land uit richting Frankrijk. Wie niet tijdig zijn huis verliet, liep kans door de Pruisen naar de beruchte gevangenissen in Wesel gestuurd te worden. In Nederland waren de Patriotten verdreven en Willem V kreeg een royale compensatie.
146	1789	George Washington wordt de eerste President van de Verenigde Staten van Amerika.
147	1789	Bestorming van de Bastille en het begin van de Franse Revolutie.
148	1794	Na een veldslag bij Fleuris op 26 juni 1794 walsten de Fransen opnieuw over Belgie. In september sloeg de Fransman Pichegru met succes het beleg rond 's Hertogenbosch, op 16 0ctober capituleerde Venlo voor Jourdan, Maastricht viel na een belegering van 6 weken en op 7 november ging Nijmegen. De Patriotten vierde feest en danste rond de vrijheidsbomen en lieten hun woordvoerders de trappen der stadshuizen bestijgen.
149	1795	De periode 1795-1814 wordt gekenmerkt door grote armoede, zelfs voor de hoge stand.
150	1795	Utrecht wordt bezet door het Franse leger. Willem V vlucht naar Engeland.
151	1796	1 Januari: Staats-Brabant en Drenthe worden als achtste en negende provincie toegelaten tot de Staten-Generaal. 16 Januari: Er vinden verkiezingen plaats voor een Nationale Vergadering. Dit is het hoogste staatsrechtelijke lichaam. De Vergadering is getrapt gekozen door mannen van 20 jaar en ouder met een vaste woonplaats, die de eed tegen het Stadhouderschap hadden afgelegd en niet van de bedeling leefden. 1 Maart: Eerste vergadering van de Nationale Vergadering. Belangrijke besluiten: 1.Scheiding van Kerk en Staat. 2.Gelijkstelling Joden met de Bataafse burgers. In maart 1796: Voor het eerst in de geschiedenis van dit land werden er nationale verkiezingen gehouden. Nederland werd na moeizaam discussiëren over wie het kiesrecht mocht hebben, verdeeld in 126 kiesdistricten. Uit elke district kwam een afgevaardigde naar de Nationale Vergadering, die op maart 1796 voor het eerst bijeenkwam.
152	1797	Kollumer Oproer. In de Franse tijd stonden Patriotten en Prinsgezinden soms fel tegen over elkaar. Dat was ook al zo voordat de Fransen ons land introkken. In het jaar 1797 bleek, dat de Oranjeliefde nog sterk leefde onder het gewone volk. Het kwam tot een uitbarsting, die bekend staat als het Kollumer Oproer. In de gemeente Kollumerland ontstonden onregelmatigheden. Op woensdag 18 januari 1797 werden de bewoners van Kollumerzwaag opgeroepen om na te gaan wie van hen geschikt waren voor de "burgerwapening". En op zaterdag 28 januari werd de bevolking van Burum opgeroepen. Onder hen was ook ene Abele Reitzes, de zoon van de weduwe van Reitze Abels. Toen Abele uit Kollum terug kwam, riep hij "Oranje Boven". Daarop werd hij in de nacht van 2 op 3 februari gevangen genomen. Eerst werd hij vastgezet in het Rechthuis te Kollum met het doel hem later over te brengen naar het blokhuis te Leeuwarden. De arrestatie van Abele was de druppel die de emmer deed overlopen. Uit het westen van de gemeente kwamen velen naar Kollum om Abele te bevrijden. Onderweg naar Kollum werden al enige huizen in brand gestoken. De mannen waren bewapend met zeisen, snoeimessen, sikkels, en alles wat maar kon dienen om de tegenstanders schrik aan te jagen. De kamer van de secretaris werd bezet. De secretaris werd gedwongen een verklaring te tekenen dat niemand deze daad met enig leed zou moeten betalen. Ook werd Abele Reitzes onder dwang vrij gelaten. Ondertussen werd echter het gezag in Leeuwarden gewaarschuwd. Er werd versterking gestuurd en een aantal oproerkraaiers werd gevangen gezet in de kerk, waaronder Jan Binnes van Oudwoude. De volgende dag kwamen aanhangers van deze Jan Binnes weer in grote getale naar Kollum. Aangevuld met mensen uit de Dongeradelen en Burum werden de troepen van de patriotten uit Kollum verdreven. Een detachement ruiters met friese paarden en twee veldstukken werd naar Kollum en omgeving gestuurd en de rust keerde weer. De volgende dagen werden in geheel noord en noordoost-friesland rebellen gevangen genomen. Er werden zware straffen opgelegd aan 168 gevangen genomen Prinsgezinden. Jan Binnes en (later) Salomon Levy werden ter dood gebracht, terwijl anderen hoge boetes kregen opgelegd.
153	1798	Twee staatsgrepen in één jaar.
154	1799	Op 31 december wordt de VOC formeel ontbonden.
155	1799	De Engelsen en Russen doen op 22-07-1799 een inval in Noord-Holland. De Bataafse vloot blijft afzijdig, want de oranje gezinde matrozen weigeren te vechten tegen de Oranjevlag.
156	1803	Oorlog tussen Frankrijk en Engeland. De Engelsen veroveren de Nederlandse koloniën.
157	1805	Rutger Jan Schimmelpenninck raadpensionaris.
158	1806	Het 3 Guldenmuntstuk wordt vervangen door de rijksdaalder.
159	1806	Willem V overlijdt in Brunswijk. Lodewijk Napoleon koning van Holland.
160	1806	Lodewijk Napoleon, de broer van Napoleon Bonaparte I, werd Koning van Holland in 1806, nadat de Bataafse Republiek afgeschaft was.
161	1807	De ontploffing van het kruitschip in Leiden.
162	1808	Oude Pekela heeft 3371 inwoners, Nieuwe Pekela heeft 3299 inwoners.
163	1810	Het Koninkrijk Holland wordt bij Frankrijk ingelijfd.
164	1811	De Engelsen veroveren Java als laatste kolonie van Holland.
165	1811	Invoering van de burgerlijke stand en kadaster.
166	1812	Tocht naar Rusland.
167	1813	16-19 oktober: Napoleon wordt verslagen in de Volkerenslag bij Leipzig. 30 november: Prins Willem Frederik landt bij Scheveningen. 2 december: Prins Willem Frederik (1772 - 1843) aanvaardt in de Nieuwe Kerk in Amsterdam de soevereiniteit als constitutioneel vorst (Koning Willem I).
168	1814	Op 23 mei geven de Fransen hun laatste steunpunt, Delfzijl, op.
169	1815	Willem I, koning der Nederlanden.
170	1815	Slag bij Waterloo.
171	1816	Engeland geeft de koloniën terug aan Nederland.
172	1817	Hongerwinter door mislukte oogst.
173	1823	In de nacht van 25 op 26 september 1823 werd Odoorn door een grote brand getroffen. Onder andere de pastorie werd verwoest. Vermoedelijk zijn bij deze brand de doop- en trouwboeken verloren gegaan, want van Odoorn is geen register over. Toch is er in ieder geval een doopboek over de jaren 1734-1811 geweest. Dit blijkt uit het volgende. In 1811 werden de maires van de Drentse gemeenten verplicht de geboorte- of doopprotocollen van de verschillende godsdienstige gezindheden over te nemen. in de naar aanleiding daarvan opgemaakte lijst van 2 mei 1812, die een opgave van overgedragen registers bevatte, staat dat de maire van Odoorn een doopboek over de jaren 1734-1811 heeft overgenomen. Uit de krant Odoorn, den 26 September: Ook onze gemeente heeft, hoezeer in mindere mate als Zuidlaren, Dalen en Beilen, de ramp getroffen, welke in een kort bestek van jaren zoo vele Drentsche dorpen en gehuchten heeft geteisterd. In de afgeloopen nacht omstreeks half twaalf uren ontdekte men brand in een onzer boeren huizen, en in minder dan één uur tijds waren drie boeren woningen en de pastorij door de vlammen verteerd. De heer predikant en deszelfs dienstmeid zijn met levensgevaar het, bij hunne ontwaking reeds brandende, huis ontkomen. Uit de pastorij is bijna niets geborgen, terwijl acht runderen en één varken een prooi der vlammen zijn geworden. Het is niet bekend waardoor deze brand ontstaan is.
174	1825	De Java oorlog. Nederland begint een offensief tegen de Javaanse Vorsten.
175	1826	Malaria maakt onder de 193.333 tellende Friesche bevolking méér dan 4.000 dodelijke slachtoffers.
176	1827	Veenhuizen wordt bevolkt door 1811 wezen en 680 bedelaars
177	1829	Verboden in de kerken te begraven.
178	1830	Onrust in België, gevoed door liberale en katholieke politici, leidt tot afscheiding van de Nederlanden.
179	1831	De Europese staten erkennen een onafhankelijk Belgisch koninkrijk, met vorsten uit het Huis van Saksen-Coburg.
180	1832	Cholera-epidemie in het zuiden van Drenthe
181	1835	Eerste spoorlijn Haarlem - Amsterdam.
182	1838	Glasfabriek gesticht te Nieuw-Buinen onder directie van J.C.A.Thöne
183	1839	Nederland erkent de onafhankelijkheid van België.
184	1839	Fotografie wordt uitgevonden.
185	1840	Willem I doet afstand van de regering. Willem II wordt koning der Nederlanden.
186	1841	Clemens en August Brenninkmeijer openen hun eerste winkel op de Oosterdijk in Sneek.
187	1842	Scholten richt een aardappelmeelfabriek op in Foxhol
188	1844	Zeer strenge winter en de 2 jaren daarop mislukken de aardappeloogsten. De bevolking lijdt honger.
189	1844	Oprichting van het Genootschap ter Bevordering van de Landbouw in Drenthe, later omgedoopt tot Drents Landbouw Genootschap (DLG).
190	1845	Tweede glasfabriek gesticht te Nieuw-Buinen, de latere N.V.Meursing.
191	1846	Voedselschaarste in Drenthe
192	1846	Emigratie naar Michigan (USA) uit Drenthe komt op gang. Eerste 56 Drenthen vertrekken.
193	1847	Een duur jaar, een 6 ponds roggebrood kost 67,5 cent.
194	1847	De Asser gevangenis herbergt dat jaar 343 dieven en landlopers
195	1848	Grondwetsherziening door Thorbecke.
196	1848	Aanleg van de weg Assen-Bareveld voltooid.
197	1849	Koning Willem II overlijdt aan een hartinfarct. Op 12 mei wordt koning Willem III ingehuldigd.
198	1849	De Denen blokkeren de Pruisische havens. Op de rede van Delfzijl liggen in een maand 173 vreemde schepen.
199	1850	Ridderschap in Drenthe afgeschaft.
200	1850	Drenthe telt 82 kilometer verharde weg: het grootste deel langs de Drentsche Hoofdvaart.
201	1851	Het katholieke kerkhof te Oude Pekela aangelegd.
202	1852	De postzegels worden ingevoerd.
203	1854	Lijfstraffen geschrapt uit het strafrecht. De doodstraf wordt beperkt tot ophanging boven een luik.
204	1854	Het KNMI wordt bij koninklijk besluit van Koning Willem III opgericht.
205	1856	De treinramp van 1856 was de eerste waarbij dodelijke slachtoffers vielen onder reizigers.
206	1858	De aardappel wordt algemeen geaccepteerd als voedingsmiddel.
207	1858	Drenthe telt drie stoomfabrieken en ligt daarmee ver achter bij de landelijke ontwikkeling.
208	1859	De eerste (verharde) grindweg wordt aangelegd van Klinkmolenbrug, via Noordbarge tot Emmen en via Odoorn naar Gieten. M.Middelveldt wordt nu genoemd als loper voor de posterijen van Borger naar Emmen en terug.
209	1860	Officiële afschaffing van de slavernij in Nederlandsch-Indië.
210	1860	Hiddingh koopt het hele Compascuum inclusief de kosten voor fl 89.252,--
211	1860	Hoogeveense Vaart verlengd: de eerste turf uit Bargerveen kan per schip worden afgevoerd
212	1863	De slavernij wordt in Suriname afgeschaft.
213	1865	Stoomvaartdienst Delfzijl-London.
214	1867	De graanoogsten in Drenthe mislukken. Vooral Sleen en Zweeloo worden ernstig getroffen.
215	1868	Zeven Friezen weten binnen één dag door de elf Friese steden te schaatsen.
216	1870	Pokken epidemie in Nederland. In 1871 steigt het aantal doden tot 15.787.
217	1870	In Nederland wordt de doodstraf afgeschaft.
218	1870	Vestingwerken rond Coevorden moeten worden gesloopt.
219	1870	De spoorlijn Meppel-Groningen wordt geopend.
220	1871	Jan Fabricius geboren in Assen.
221	1873	Atjeh oorlog. Op 8 april landt het Koninklijk Nederlands Indisch Leger op de kust van Sumatra.
222	1874	Kinderwet van Samuel van Houten. Arbeid door kinderen onder de 12 jaar wordt verboden.
223	1876	Mata Hari wordt op 7 augustus in Leeuwarden geboren als Margaretha Geertruida Zelle.
224	1879	Oprichting van de 1e politieke partij: de Antirevolutionaire Partij onder leiding van Abraham Kuyper.
225	1880	Geboorte van prinses Wilhelmina.
226	1880	Grote veenbranden teisteren de Zuidoost hoek van Drenthe. Vooral Nieuw Weerdinge wordt zwaar getroffen.
227	1881	Assen wordt aangewezen als garnizoensstad.
228	1883	Vissersramp op 6 maart in Paesens-Moddergat. 17 aken met 83 opvarenden vergaan.
229	1883	Van Gogh schildert in Drenthe.
230	1884	Er wordt een klinkerweg aangelegd tussen Emmen en Sleen.
231	1884	Stieltjeskanaal bevaarbaar.
232	1884	Opening spoorweg Groningen-Delfzijl.
233	1886	Landbouwcrisis. Aardappelprijs op de markt in Meppel zakt tot een kwart van de normale prijs
234	1887	In Oostzaan neemt Albert Heijn de winkel van zijn vader over.
235	1888	Staking van 1200 veenarbeiders in Nieuw Amsterdam tegen gedwongen winkelnering
236	1889	Er wordt een klinkerweg aangelegd tussen Emmen, Zuidbarge, Erica naar Nieuw Amsterdam
237	1889	Jan Fabricius wordt geldloper en krantenbezorger bij de Provinciale Drentsche en Asser Courant.
238	1890	Koning Willem III overlijdt. Koningin Emma wordt regentes.
239	1891	Gerard en Anton Philips richten een gloeilampenfabriek op.
240	1892	Verschijning van het eerste dagblad de Telegraaf.
241	1892	Industrieel Willem Albert Scholten komt te overlijden. Hij was de man die veel gedaan heeft voor de veenkoloniale ontwikkeling. Hij was sociaal erg meelevend. Het Scholtenskanaal dankt haar naam aan hem zoals Klazienaveen haar naam ontleend aan zijn vrouw Klaziena van der Sluis.
242	1893	Vissersramp op 1 december in Wierum. 22 vissers komen om.
243	1895	Koningin Wilhelmina en Koningin-regentes Emma bezoeken Drenthe
244	1896	Rond 1900 kwam de auto op het toneel. In 1896 was de Haagse fotograaf Adolphe Zimmermans de eerste die met een automobiel op de Nederlandse wegen reed.
245	1897	Coevorden aangesloten op het Overijsselse tramnet.
246	1898	Inhuldiging van koningin Wilhelmina te Amsterdam.
247	1898	De Motor Tram Omnibus van Meijer gaat rijden.
248	1898	De autoclub de France organiseerde een autorace tussen Parijs en Amsterdam. Tegen veler advies in had minister Lely hiervoor toestemming verleend. Later werd hij een belangrijke pleitbezorger van de auto.
249	1899	Jonkheer Van Holthe tot Echten koopt als eerste Drent een auto: hij toert trots met zijn Benz door Assen.
250	1899	De Transvaalse Oorlog breekt uit in Zuid-Afrika
251	1901	Koningin Wilhelmina huwt Prins Hendrik, Hertog van Mecklenburg.
252	1903	Tram Hoogeveen-Nieuw Amsterdam rijdt voor het eerst.
253	1905	Bouw van de katholieke kerk Musselkanaal
254	1905	In de venen bij Weerdinge worden enkele lijken gevonden die thans nog bewaard worden in het provinciaal museum in Assen.
255	1905	Lokaalspoorweg Assen-Stadskanaal begint diensten.
256	1905	19 Juli: In een salonrijtuig van den Koninklijken trein arriveerden aan het station te Apeldoorn de Japansche Prins Arisugawa, Zijne Gemalin en Hun Gevolg. Z.K.H. de Prins der Nederlanden had Zich naar het station begeven en werd met het Wilhelmus begroet. Toen de Koninklijke trein het station binnenstoomde, hief het militair orchest 't Japansche volkslied aan.
257	1907	De tramlijn tussen Coevorden en Ter Apel via Nieuw Amsterdam, Erica en Klazienaveen wordt in gebruik genomen alsook een stenen voetpad tussen Emmen en Emmer Compascuum.
258	1907	Prins Hendrik bezoekt Drenthe.
259	1909	Prinses Juliana geboren.
260	1909	Opening N.O.L.S. spoorlijn Delfzijl-Zuidbroek.
261	1910	Glasfabrieken in Nieuw Buinen bieden werk aan 800 mensen.
262	1910	Bentheimer Eisenbahn rijdt tussen Coevorden en Duitsland.
263	1910	Glasfabrieken in Nieuw Buinen bieden werk aan 800 mensen.
264	1910	29 April: Theodore Roosevelt bezoekt ons land voor een korte tijd en heeft lunch met Koningin Wilhelmina
265	1912	De ondergang van de Titanic.
266	1912	De eerste officiële Elfstedentocht wordt gewonnen door Coen de Koning.
267	1913	Gasselternijveen vierde havenstad van Nederland na Amsterdam,Rotterdam en Groningen.
268	1914	Algemene mobilisatie.
269	1915	Opening stoomtram Winschoten-Ter Apel.
270	1917	Invoering van het mannenkiesrecht.
271	1918	De Spaanse griep veroorzaakt wereldwijd meer dan 20 miljoen doden.
272	1919	Asser binnenstad krijgt riolering
273	1919	Avebe opgericht in Veendam.
274	1922	Invoering van het vrouwenkiesrecht.
275	1922	Start van de massale bosaanleg in Drenthe
276	1923	Koningin Wilhelmina viert haar 25-jarig regeringsjubileum.
277	1924	Sloop van tientallen keten en plaggenhutten in Sleen.
278	1925	Eerste TT op stratencircuit bij Assen.
279	1928	Grote veenbranden teisteren in Oost en Zuidoost Drenthe, bij de diverse plaatsen kan men een kranteartikel uit 1928 vinden over deze rampen. Druk op deze link
280	1929	De beurskrach in New York. Crisisjaren.
281	1929	Zeer strenge winter, in Februari vroor het enige nachten 18 en 20 graden.
282	1930	Crisis: de helft van de bevolking van Emmen (3300 inwoners) krijgt steun of zit in de werkverschaffing.
283	1931	De werkloosheidscijfers in Nederland stijgen tot ongekende hoogten.
284	1932	De Zuiderzee wordt op 20 September officieel omgedoopt tot IJsselmeer.
285	1935	Behalve het bekende Noorder Dierenpark dat op 1 mei wordt geopend, wordt tevens de oudheidskamer in gebruik genomen
286	1935	Noorder Sanatorium wordt gebouwd in Zuidlaren
287	1935	NSB lokt veel Drentse boeren.
288	1938	Het eerste ziekenhuis in Emmen. Een diaconessenhuis.
289	1939	Kamp Westerbork ingericht voor Duitse joden.
290	1940	Tweede wereldoorlog. Duitsland valt Nederland binnen.
291	1940	EDS hervat diensten Assen-Groningen zes keer per dag.
292	1941	Auke Adema wint de zevende Elfstedentocht.
293	1942	Joden in Nederland gedurende de gehele maand augustus aan razzia's onderworpen. Gedurende het hele jaar worden er beetje bij beetje maatregelen afgekondigd die de joden isoleert en het leven onmogelijk maakt.
294	1943	Arbeitsinzet voor mannen van 18 tot 35 jaar.
295	1943	Standrecht wordt ingesteld na stakingen en brandstichtingen in Drenthe.
296	1943	16 januari, De eerste joden komen in Vught aan, 21 januari, Ontruiming van het joodse krankzinnigengesticht Het Apeldoornse Bos. 5 februari, Joden mogen geen brieven of verzoekschriften aan Duitse instanties zenden. Alle post moet via de Joodse Raad gaan. april, De joden uit de provincie Noord Brabant moeten zich naar het Kamp Vught begeven. 5 mei, Brief van dr. Harster, SS-Brigadeführer und Generalmajor der Polizei, betreffende de eindoplossing van het jodenvraagstuk. Algemene richtlijn: De Reichsführer SS Heinrich Himmler wenst dat in de loop van dit jaar zoveel joden als menselijkerwijs mogelijk is, naar het Oosten op transport worden gesteld. Mei, juli en september: Razzia's op joden in Amsterdam. In december wordt er een begin gemaakt met het oproepen van gemengd gehuwde joden voor werkkampen en wordt het jodenvraagstuk in Nederland als "opgelost" beschouwd.
297	1945	Hongerwinter en bevrijding.
298	1947	Eerste politionele actie in Nederlands-Indië.
299	1947	Einde tramtijdperk in Emmen.
300	1948	Tweede politionele actie in Nederlands-Indië.
301	1948	Koningin Wilhelmina treedt af. Zij wordt opgevolgd door haar dochter Juliana.
302	1948	Laatste gemeentelijke tol gesloten in De Pol (gemeente Peize)
303	1951	De eerste officiële televisie-uitzending in Nederland.
304	1951	Oliemolen Roderwolde stopt met malen.
305	1952	De laatste executie in Nederland.
306	1953	Watersnoodramp in februari. 1835 mensen komen om. Duizenden koeien, varkens en paarden verdrinken.
307	1954	Voor het eerst zijn filmbeelden van de Elfstedentocht op tv te zien.
308	1954	Het stoomtijdperk in Emmen ten einde. Dieseltreinen doen hun intrede
309	1956	Invoering betaald voetbal.
310	1957	De introductie van de draagbare transistor radio.
311	1960	Drenthe telt 20000 industrie-arbeiders en steekt daarmee voor het eerst de landbouw naar de kroon.
312	1962	Dood van Marilyn Monroe.
313	1962	Nederland draagt Nieuw-Guinea over aan de Verenigde Naties.
314	1965	Afbraak voormalige NOLS station te Emmen. Een modern NS station wordt gebouwd
315	1966	Prinses Beatrix en Claus von Amsberg treden in het huwelijk.
316	1967	De regering besluit de Limburgse mijnen te sluiten.
317	1967	Nederlandse Aardolie Maatschappij komt naar Assen.
318	1968	Moord op Martin Luther King.
319	1969	De afsluiting van de Lauwerszee.
320	1970	Emmen: Het nieuwe raadhuis "over de Hondsrugweg" wordt in gebruik genomen.
321	1972	NAM haalt 775000 ton olie uit 235 boorputten in Schoonebeek
322	1975	Overdracht soevereiniteit aan Suriname.
323	1976	De Viking 1 landt op Mars.
324	1976	Emmen: Het oude gemeentehuis brandt geheel af.
325	1979	Sneeuwramp treft het Noorden, gedurende drie dagen is er geen verkeer mogelijk en alles moet lopend afgelegd worden.
326	1980	Inhuldiging van koningin Beatrix.
327	1985	Evert van Benthem wint de Elfstedentocht.
328	1987	Elektrificatie van de spoorlijn Emmen Zwolle.
329	1992	Bijlmerramp
330	2002	Huwelijk van Prins Alexander met Máxima Zorreguieta
331	375	Begin van Grote Volksverhuizing. Germaanse invallen in Gallië, grote overstromingen in het deltagebied. Kleinere Germaanse stammen gaan op in grote: Friezen (noord en west), Saksen (oost) en Franken (zuid). Het ontstaan van de Romaans-Germaanse taalgrens - en daarmee de Belgische taalstrijd - houdt verband met deze volksverhuizing.
332	500	Grootschalige veroveringen door het Frankische stamhoofd Clovis, uit het geslacht der Merowingen. Het Frankische Rijk zal het gebied beslaan van het huidige Zuid-Nederland, België, Frankrijk en van Duitsland tot ver ten oosten van de Rijn. Clovis wordt christen in 496 _ het begin van uitgebreide kerstening in Noordwest-Europa. De Merowingers handhaven zich tot in de eerste helft van de achtste eeuw.
333	695	Pauselijke benoeming van Willibrordus tot aartsbisschop der Friezen.
334	734	Slag aan de Boorne: Fries legertje verliest van de Frankische hofmeier Karel Martel. Friesland wordt westelijk van de Lauwers een onderdeel van het Frankische rijk.
335	754	Bonifatius bij Dokkum vermoord.
336	768	Karel, uit een geslacht van machtige hovelingen onder de Merowingen, vestigt zijn heerschappij in het Frankische rijk: het begin van Karolingische tijd. Grootschalige gebiedsverovering, kerstening met harde hand, o.a. van de Saksen.
337	800	Karel de Grote tot Keizer gekroond.
338	810	Invallen van de Noormannen.
339	814	Karel de Grote sterft. Opvolger: Lodewijk de Vrome.
340	838	Grote stormvloed op 26 december. De oudste betrouwbare melding van een grote stormvloed aan de Nederlandse kust is die van een Franse bisschop die schreef dat bijna geheel Frisia, het gehele Nederlandse kustgebied, was ondergelopen.
341	843	Verdrag van Verdun, eerste van een reeks verdragen ter verdeling van het Karolingische rijk. De huidige Nederlanden vallen grotendeels toe aan het "middenrijk' van Lotharius, behalve Vlaanderen dat bij West-Frankenland komt.
342	863	Dorestad door de Noormannen verwoest.
343	885	Godfried, de christelijke Deense opvolger van Rorik wordt bij Lobith vermoord. Onder andere door Gerulf, stamvader van de Hollande Graven. Einde van de Noormannentijd in Nederland. De plundertochten houden aan tot 1007.
344	Abt 400	Romeinen laten de verdediging van de noordgrens over aan de Franken, afkomstig uit het gebied van de Beneden- en Midden-Rijn, die zich in Txandrië (Brabant) hadden mogen vestigen.

evyear

evdetail

1000

Aanleg van dijken, begin van de drooglegging van de "Hollands-Utrechtse laagvlakte'.

1096

Begin van de Eerste Kruistocht.

1196

Sint-Nicolaasvloed.

1200

Oprichting van waterschappen volgt na 1200. In deze bestuursorganen zou de kiem zijn gelegd van de Nederlandse consensus-traditie.

1204

Begin van de Vierde Kruistocht, deze keer gericht tegen Byzantium.

1227

Slag bij Ane 28 juli 1227
Ane in Overijssel ten zuidwesten Coevorden. Bisschop Otto II van Lippe van Utrecht vecht tegen de Drentse boeren. De Drentenaren buiten het terreinvoordeel uit en verslaan Otto II en doden hem.

1230

Stormvloed 17 februari. Dijkdoorbraken in geheel Friesland en Groningen.

1234

Harlingen krijgt stadsrechten van de bisschop van Utrecht.

1256

Graaf Willem II zakt bij Hoogwoud door het ijs, op weg om de West-friezen te onderwerpen.

1285

Leeuwarden krijgt stadsrechten.

1290

Floris V ziet af van de erfaanspraak op de Schotse troon.

1296

Floris V bij het Muiderslot door de edelen vermoord.

1298

Dokkum krijgt stadsrechten.

1299

Hollandse gravenhuis sterft uit. Holland en Zeeland in personele unie verenigd met Henegouwen

1302

Guldensporenslag 11 juli 1302. De stad Kortrijk ligt in Vlaanderen. Een groot Frans ridderleger staat tegenover de gewapende gilden uit bijna geheel Vlaanderen op het Groeningeveld. De slag loopt catastrofaal af voor het Franse ridderleger dat stuk loopt op het hechte Vlaamse voetvolk.
1100 Franse ridders sneuvelen en meer dan 500 gouden sporen worden verzameld. Sommige ridders waren zelfs doormidden gehakt als slachtvee. Het slagersgilde was immers ook aanwezig!

1345

Slag bij Warns

1346

Met de strijd om de opvolging van de kinderloos gestorven graaf Willem IV beginnen in Holland de Hoekse en Kabeljauwse twisten. Dergelijke twisten zullen tot het einde van de 15de eeuw nog diverse malen opduiken. Ze dragen bij tot vorming van een vertegenwoordiging waarin adel en steden politieke invloed kunnen uitoefenen op de graaf (Staten).

1356

Hertogin Johanna van Brabant en haar echtgenoot bezweren bij hun intocht de zogenoemde Blijde Inkomste, die een belangrijke beperking inhoudt van de macht van de vorst.

1369

Hertog Filips van Bourgondië ("de Stoute'), jongste zoon van de Franse koning, verwerft door huwelijk het graafschap Vlaanderen: het begin van de Bourgondische expansie in de Nederlanden.

1421

Sint Elisabethvloed op 19 november.

1425

In Leuven wordt de eerste universiteit van de Lage Landen opgericht.

1428

"Zoen van Delft' (zoen = verdrag). Jacoba van Beieren, gravin van Holland, Zeeland en Henegouwen, staat haar gebied af aan hertog Filips van Bourgondië.

1431

Jeanne d'Arc op de brandstapel ter dood gebracht.

1444

Oldambt in bezit van Groningen.

1464

Filips de Goede (XXX) roept vertegenwoordigers van de gewesten in de Nederlanden bijeen _ de eerste vergadering van de Staten-Generaal.

1466

In heel Nederland wordt in guldens gerekend.

1477

Hertog Karel de Stoute sneuvelt bij Nancy. Einde van de Bourgondische expansie. Zijn dochter Maria moet de Staten-Generaal het zogenoemde Groot Privilegeverlenen dat haar gezag aanzienlijk beknot. Maria is gehuwd met de zoon van de Duitse keizer, Maximiliaan van Oostenrijk. Voor de Nederlanden doemt een nieuwe episode op: de Habsburgse.

1478

Stichting van Pekelborg.

1499

Edward van Oostfriesland neemt Pekelborg in.

1500

George van Saksen wordt Heer van Friesland.

1500

Geboorte van Karel V, heer der Nederlanden

1515

Karel V installeert het Hof van Friesland.

1515

Floris van Egmond benoemd tot stadhouder van Friesland.

1515

Dokkum ontvangt van Karel V het privilege van een weekmarkt op donderdagen.

1515

Karel V op 5 januari te Brussel ingezworen als Heer der Nederlanden.

1515

George van Saksen verkoopt zijn rechten op Friesland aan Karel V voor 100.000 goudguldens.

1516

Karel V,koning van Spanje

1516

St. Catharinavloed

1517

Hindeloopen ingenomen door Pier van Donia, bijgenaamd Grote Pier. Een boer uit Kimswerd, en piraat die zich allerlei titels toebedeelde: koning van Friesland, hertog van Sneek, graaf van Sloten, vrijheer van Hindelopen en kapitein-generaal van de Zuiderzee; had een enorme haat tegen alles wat Hollands was.

1519

Eerste oorlog met Frankrijk.

1520

Grote Pier overlijdt op 28 oktober in Sneek.

1521

Rijksdag in Worms, waar Maarten Luther in de ban wordt gedaan.

1524

Friesland erkent Karel V als landheer.

1525

Slag bij Frankenhausen 15 May 1525 betekende het einde van de boerenopstanden o.l.v. Thomas Muenzer, waarbij 100.000 sneuvelden.

1531

Maria van Hongarije benoemd tot landvoogdes van de Nederlanden.

1533

Op Slot Dillenburg in het Duitse Nassau wordt de oudste zoon Willem geboren, die op elfjarige leeftijd het Zuid-Franse prinsdom Oranje en aanzienlijke goederen in de Nederlanden erft van zijn neef René van Châlon. De jonge Prins van Oranje groeit op aan het hof van Karel V in Brussel, om hem te vrijwaren van Duits-protestantse invloeden.

1536

Groningen en Drenthe onderwerpen zich aan Karel V.

1540

Benoeming Maximiliaan van Egmond, graaf van Buren, tot gouverneur van Friesland

1548

De oprichting van een Bourgondische Kreits is de bekroning van Karels politiek om de Nederlanden in zijn greep te krijgen. Voor het eerst zijn zeventien Nederlandse gewesten (tien zuidelijke en zeven noordelijke, waaronder Friesland, het Groningerland, Gelre en de gebieden van de Utrechtse bisschop) in één verband verenigd. Stadhouders (plaatsvervangers van de vorst) komen aan het hoofd te staan van de gewesten.

1549

Jan de Ligne, graaf van Aremberg, benoemd tot gouverneur van Friesland.

1552

Pontiusvloed

1555

Karel V doet troonsafstand van de Nederlanden. Filips II wordt Heer der Nederlanden.

1558

Karel V sterft in zijn kloosterpaleis te Yuste.

1559

Margareta van Parma Spaans gouverneur over de Nederlanden.

1566

Hoge graanprijzen, met hongersnoden tot gevolg, leiden tot een geladen stemming in de gewesten. Een Verbond van (driehonderd) Edelen wendt zich tot de landvoogdes met een smeekschrift, waarin zij "moderatie' vragen: minder belasting, meer religieuze vrijheid. Een vooraanstaand adviseur van de landvoogdes, graaf Berlaymont, zou daarbij de beroemde woorden hebben gesproken: "Ce ne sont que des gueux.' ("Het zijn slechts bedelaars.') De woorden geuzen en geuzennaam vinden hier hun oorsprong.

1566

Op 10 augustus wordt in de West-Vlaamse plaats Steenvoorde de eerste katholieke kerk geplunderd. Deze Beeldenstorm verspreidt zich in twee maanden over de Nederlandse gewesten.

1567

De hertog van Alva wordt regent. De Prins van Oranje vlucht naar Duitsland.

1567

Hoewel de rust inmiddels is teruggekeerd, arriveert in augustus een leger van 10.000 Spaanse en Italiaanse huurlingen onder leiding van de Hertog van Alva. Een speciale rechtbank _ de Raad van Beroerten (bloedraad)velt 1.100 doodvonnissen tegen "ketters'.

1568

80-jarige Oorlog. Slag bij Heiligerlee. Egmont en Hoorn in Brussel onthoofd.

1568

De slag bij Heiligerlee: Het was het begin van de Tachtigjarige Oorlog tussen geuzen en Spanjaarden, die in 1648 eindigde met de Vrede van Münster, waarbij Spanje de onafhankelijkheid van de Republiek der Verenigde Nederlanden erkende.

1570

Allerheiligenvloed op 1 November: het zeewater stond tot voor de poorten van de stad Groningen en men ving bij Oosterhogebrug kabeljauw. In dat jaar verdronken in de provincie Groningen 9000 mensen en meer dan 70.000 'hoornbeesten' In Friesland komen 3000 mensen om.

1572

Beleg van Haarlem. De Watergeuzen veroveren Den Briel.

1573

Requesens landvoogd. Volksheldin Kenau Simonsdochter Hasselaer. Die van binnen [Haarlem] hadden ooc een cloecke vrouwe ende eerbaer weduwe, omtrent XLVI jaren out, Kennau genoemt, die dander vrouwen in allen noot aenvoerde ende met eenighe andere veel manlycke daden boven vrouwen aert bedreef op ten vijant, met spiessen, bussen ende sweert, als een man haer behelpende in vrouwelycke habijt.

1574

De Slag op de Mookerheide.

1576

Dood van Requesens. Don Juan wordt landvoogd.

1578

Matthias van Habsburg wordt landvoogd. Hetzelfde jaar wordt Parma landvoogd.

1579

Unie van Atrecht en Utrecht.

1580

Filips II doet Willem van Oranje in de ban.

1584

Willem Lodewijk wordt in oktober stadhouder van Friesland.

1584

Willem van Oranje wordt op 10 juli in Delft vermoord.

1585

Stadhouder Willem Lodewijk van Nassau sticht in Franeker een hogeschool.

1593

Graaf Willem Lodewijk maakt zijn vermaarde tocht vanuit Emmen over het veen naar Roswinkel om zich in Boertange te verschansen. Toen die Willen Lodewijk in 1593 naar Roswinkel trok, legde hij vermoedelijk gelijkertijd de Emmerschans aan. Later werd over die schans een nieuwe, grotere schans aangelegd.

1593

Drenthe gaat deel uit maken van de zeven verenigde Nederlanden, doch werd geen lid van de Staten Generaal. Het bleef als enige gewest zelfstandig onder toezicht van stadhouder Willem Lodewijk. Drost werd toen Casper van Ewsum. Wederom luidt er voor Drenthe een nieuw tijdperk in.

1596

De overwintering van Willem Barentsz. en Jacob van Heemskerck op Nova Zembla.

1600

Slag bij Nieuwpoort. De gouden eeuw.

1600

Winschoter Hoogebrug lag bij Pekelborg.

1602

Oprichting van de Verenigde Oost-Indische Compagnie.

1603

In Lutjegast wordt Abel Janszoon Tasman geboren.

1607

Jacob van Heemskerck verslaat de Spanjaarden bij Gibraltar.

1607

Zeer strenge winter. Zelfs de Theems is bevroren.

1615

Op verzoek van Willem Lodewijk werd de Semslinie getrokken door Jans Sems. De grens tussen Groningen en Drenthe wordt een "feit".

1619

Op 13 mei wordt Oldenbarnevelt op het Binnenhof onthoofd.

1619

Batavia wordt gesticht door Jan Pieterszoon Coen.

1620

De Friese stadhouder Willem Lodewijk overlijdt. Ernst Casimir volgt hem op.

1621

Hugo de Groot ontsnapt uit Slot Loevestein in een boekenkist.

1628

Piet Heijn verovert bij Cuba een Spaanse Zilvervloot.

1629

Piet Heijn sneuvelt tegen de Duijnkerkers.

1632

Ernst Casimir sneuvelt bij Roermond. Hendrik Casimir I wordt de nieuwe Friese stadhouder.

1634

Eerste Kollumer Oproer. Ofke Haijes riep zichzelf uit tot 'capitain' van Kollum en ging "nae het huijs van Harmen Lubbes, roeper van den voors. dorpe Collum, ende daeruijt tegens wille ende danck van den selven Harmen de tromme gehaelt, de sleve geslagen, ende uijtroepingen veel volck bijeen gekregen heeft, de selve aanritsende 's Landtschaps middelen met hem gevangene (Ofke Haijes) te helpen tegenstaan.
Dat oock de gevangene ten selven tijde gesterckt met Jan Harckes, Drieus Aebes ende andere al trommelende van 't Westeijnde der voors. dorpe gegaen is nae Fop Claessens ende aldaer tegens danck van des selves huijsvrou ende dogter een van de Vaendels uijt 't gerechthuijs gehaelt heeft, ende dat hij alsdoen so als Capitain vaendrich ende trommelende met de rapaille langs de gebuijrte uijt het rechthuijs is gegaen.
Dat de gevangene ten voors.dage tegens den avond met vliegende Vaendel, ende Trommelslagh mede was gemarcheert doorden gebuijrte naar de huijsinge van den Ontfanger Jacob Rosema, ende deselve hadt helpen insmiten, opbreecken ende 't huijsraedd vernielen en plunderen. Dat de gevangene cum socius den Dienstboden van Rosema voornoembt hadden gevraeght, waer hij Rosema was, met de bij voeginge, so sij hem hadden, wouden sij hem in riemen snijden

1639

Admiraal Maarten Harpertszoon Tromp verslaat de Spaanse vloot bij Duins.

1640

Willem Frederik wordt stadhouder van Friesland.

1647

Overlijden Frederik Hendrik. Stadhouder Prins Willem II.

1648

Vrede van Munster, einde Tachtigjarige Oorlog.

1649

Aanleg van de Zuidwending bij Veendam.

1652

Jan van Riebeeck sticht de Kaapkolonie.

1652

Eerste Engelse oorlog.

1655

Aanleg van de Ommelanderwijk bij Veendam.

1656

Rembrandt van Rijn wordt failliet verklaard.

1664

Hendrik Casimir II wordt stadhouder van Friesland.

100

1665

Tweede Engelse oorlog.

101

1665

Tijdens de 1e oorlog met Barend van Galen, bisschop van Munster, trekken Munsterse soldaten stropend door Emmen. (over aantallen verschillen de meningen)

102

1667

New York wordt in Breda verkwanseld aan de Britten.

103

1672

Rampjaar. Moord op de gebroeders De Witt. Het land is radeloos, reddeloos en redeloos.

104

1672

Winschoterzijl door den bisschop van Munster bezet.

105

1675

Het tabaksrooken komt in gebruik.

106

1676

De Ruyter sneuvelt bij Sicilië in de Middellandse zee.

107

1686

De Sint Maartensvloed kost in de provincie Groningen 1558 mensenlevens. Alleen al in 't Oldambt zouden 482 menschen verdronken zijn.

108

1686

St. Maartenvloed: De stad Groningen lag als een eiland midden in een grote zee en stuurde al wat ze aan schepen en mankracht had, er op uit, om te redden wat er te redden viel. 1585 mensen verdronken, en duizenden stuks vee. Dorpen als Pieterburen en Uithuizen verdwenen van de aardbodem.

109

1689

Willem III wordt koning van Engeland.

110

1692

De jenever wordt volksdrank.

111

1700

Invoering van de Gregoriaanse kalender in Friesland. Op 31-12-1700 volgde 12-01-1701.

112

1701

Lodewijk XIV bezet de Zuidelijke Nederlanden.

113

1702

Willem III van Oranje-Nassau overlijdt aan de gevolgen van een val van zijn paard op Hampton Court.

114

1702

Het Franse leger stond te popelen om nu de Nederlanden binnen te vallen. In het Brabantse niemandsland verzamelde zich maar liefst 6 verschillende nationaliteiten. Dit werd een plaag voor de inwoners van het bestuurloze Brabant, de troepen plunderden, mishandelden de inwoners.

115

1708

Strenge winter : vorst van 24 December tot in Mei.

116

1708

Op 21 jarige leeftijd werd Johan Willem Friso (1687-1711) Stadhouder en Kapitein-generaal van Groningen.

117

1709

De winter van 1709 was een zeer strenge, de prijs van levensmiddelen en graan schoot omhoog, wat hongersnood betekende voor de minder gesitueerden.

118

1711

Johan Willem Friso, erfstadhouder van Friesland, verdrinkt in het Hollands Diep.

119

1713

Via Azië en Rusland bereikt de (1e) veepest epidemie ons land.

120

1717

In de nacht van 25 op 26 december werd door een noordwesterstorm de zee het land opgezweept. De storm treft vooral het noorden van het land en het aangrenzende Oost-Friesland. In Friesland kwamen zo'n 150 mensen om en veel vee. In Groningen kwamen 2091 mensen, 11.411 koeien, 3063 paarden, 1277 varkens en 20.923 schapen om, tenminste als we de beschrijvingen mogen geloven. In Oost-Friesland verdronken 2787 mensen en zo'n 155.000 stuks vee.

121

1720

De pest heerst over Europa.

122

1723

Grens tusschen Onstwedde en Pekela geregeld.

123

1729

De Dokkumer Nieuwe Zijlen aangelegd.

124

1729

Willem IV stadhouder in de gewesten Friesland, Groningen, Drenthe en Gelderland.

125

1730

De aardappel wordt in ons land geintroduceerd, een Zuid-Amerikaans product.

126

1731

De paalworm teistert ons land, de worm vreet de palen in onze dijken op.

127

1735

Jan Klatter, schuitvaarder van Pekela op Groningen.

128

1740

Begin van 't koffiedrinken.

129

1740

Een strenge winter zorgt voor hongersnood. De winter valt al vroeg in de herfst van 1739. In de Achterhoek en Brabant wordt de bevolking geplaagd door hongerige wolven.

130

1745

De landbouw wordt geconfronteerd met de tweede veepestepidemie.

131

1747

Willem IV wordt erfstadhouder van alle gewesten.

132

1747

In Groningen en Friesland moesten de boeren passagegeld betalen bij het verweiden van hun weilanden op de grenzen. Nou hier hadden ze schoon genoeg van en ze vernielden het tolhek en staken de boel in de fik. Dit was het sein tot een massa beweging.

133

1748

In Amsterdam worden op de Dam twee plunderaars opgehangen.

134

1748

In maart brak er een oproer uit in Groningen toen de geboorte van een Prins van Oranje, de latere Prins Willem V, werd afgekondigd. Het huis van Burgermeester Geertsema werd vernield, Ommelander boeren die al enige tijd in onmin leefden met het stadsbestuur, trokken met knotsen en stokken de stad in op zoek naar Lewe van Aduard. De magistraat moest voldoen aan de eis van de burgers; Het Stadhouderschap erfelijk verklaren. Onrust was er ook in Friesland, daar moesten de controleurs der belastingpachters het ontgelden. In Harlingen kwamen de schippers in opstand, zij trokken onder begeleiding van tamboers naar Leeuwarden. De Prins veraste vriend en vijand door er 3 regimenten uit Overijssel erna toe te sturen, dit om de rust te herstellen.

135

1750

Het sterfjaar van Johann Sebastian Bach.

136

1751

Willem IV overlijdt. Willem V wordt de eerste onbenoemde stadhouder.

137

1756

De geboorte van Wolfgang Amadeus Mozart.

138

1758

Strenge winters. In het voorjaar is er veel turfvervoer naar Duitsland.

139

1762

Grens tusschen Westerlee en Pekela geregeld

140

1763

De handel ligt bijna stil en er heerst een grote werkloosheid, dit zorgt voor onrust onder de bevolking.

141

1776

De armoede onder de bevolking is groot. In Nederland worden vele armenhuizen gesticht.

142

1780

De Vierde Engelse Zeeoorlog.

143

1781

William Herschel ontdekt de planeet Uranus.

144

1784

De Staten-Generaal verbiedt het dragen van oranje.

145

1787

Propagandisten voor Oranje zoals Kaat Mossel in Rotterdam en Mooie Mie in Arnhem stookten het grauw op, met gevolg dat er overal oproer, relletjes en vernielingen ontstonden. Willem V moest optreden, maar hij durfde niet of hij kon niet. De Pruisische Koning Frederik van Pruisen had van de Gelderse Staten de vereiste toestemming gekregen om de Nederlanden binnen te trekken. Op 13 September kwamen zijn troepen begeleid door Van Hogendorp, de grens over. Alleen de nadering van dit leger zorgde voor grote onrust, Patriotten vluchtte het land uit richting Frankrijk. Wie niet tijdig zijn huis verliet, liep kans door de Pruisen naar de beruchte gevangenissen in Wesel gestuurd te worden. In Nederland waren de Patriotten verdreven en Willem V kreeg een royale compensatie.

146

1789

George Washington wordt de eerste President van de Verenigde Staten van Amerika.

147

1789

Bestorming van de Bastille en het begin van de Franse Revolutie.

148

1794

Na een veldslag bij Fleuris op 26 juni 1794 walsten de Fransen opnieuw over Belgie. In september sloeg de Fransman Pichegru met succes het beleg rond 's Hertogenbosch, op 16 0ctober capituleerde Venlo voor Jourdan, Maastricht viel na een belegering van 6 weken en op 7 november ging Nijmegen. De Patriotten vierde feest en danste rond de vrijheidsbomen en lieten hun woordvoerders de trappen der stadshuizen bestijgen.

149

1795

De periode 1795-1814 wordt gekenmerkt door grote armoede, zelfs voor de hoge stand.

150

1795

Utrecht wordt bezet door het Franse leger. Willem V vlucht naar Engeland.

151

1796

1 Januari:
Staats-Brabant en Drenthe worden als achtste en negende provincie toegelaten tot de Staten-Generaal.
16 Januari:
Er vinden verkiezingen plaats voor een Nationale Vergadering. Dit is het hoogste staatsrechtelijke lichaam. De Vergadering is getrapt gekozen door mannen van 20 jaar en ouder met een vaste woonplaats, die de eed tegen het Stadhouderschap hadden afgelegd en niet van de bedeling leefden.
1 Maart:
Eerste vergadering van de Nationale Vergadering. Belangrijke besluiten:
1.Scheiding van Kerk en Staat.
2.Gelijkstelling Joden met de Bataafse burgers.
In maart 1796:
Voor het eerst in de geschiedenis van dit land werden er nationale verkiezingen gehouden. Nederland werd na moeizaam discussiëren over wie het kiesrecht mocht hebben, verdeeld in 126 kiesdistricten. Uit elke district kwam een afgevaardigde naar de Nationale Vergadering, die op maart 1796 voor het eerst bijeenkwam.

152

1797

Kollumer Oproer. In de Franse tijd stonden Patriotten en Prinsgezinden soms fel tegen over elkaar. Dat was ook al zo voordat de Fransen ons land introkken. In het jaar 1797 bleek, dat de Oranjeliefde nog sterk leefde onder het gewone volk. Het kwam tot een uitbarsting, die bekend staat als het Kollumer Oproer. In de gemeente Kollumerland ontstonden onregelmatigheden. Op woensdag 18 januari 1797 werden de bewoners van Kollumerzwaag opgeroepen om na te gaan wie van hen geschikt waren voor de "burgerwapening". En op zaterdag 28 januari werd de bevolking van Burum opgeroepen. Onder hen was ook ene Abele Reitzes, de zoon van de weduwe van Reitze Abels. Toen Abele uit Kollum terug kwam, riep hij "Oranje Boven". Daarop werd hij in de nacht van 2 op 3 februari gevangen genomen. Eerst werd hij vastgezet in het Rechthuis te Kollum met het doel hem later over te brengen naar het blokhuis te Leeuwarden. De arrestatie van Abele was de druppel die de emmer deed overlopen. Uit het westen van de gemeente kwamen velen naar Kollum om Abele te bevrijden. Onderweg naar Kollum werden al enige huizen in brand gestoken. De mannen waren bewapend met zeisen, snoeimessen, sikkels, en alles wat maar kon dienen om de tegenstanders schrik aan te jagen. De kamer van de secretaris werd bezet. De secretaris werd gedwongen een verklaring te tekenen dat niemand deze daad met enig leed zou moeten betalen. Ook werd Abele Reitzes onder dwang vrij gelaten. Ondertussen werd echter het gezag in Leeuwarden gewaarschuwd. Er werd versterking gestuurd en een aantal oproerkraaiers werd gevangen gezet in de kerk, waaronder Jan Binnes van Oudwoude. De volgende dag kwamen aanhangers van deze Jan Binnes weer in grote getale naar Kollum. Aangevuld met mensen uit de Dongeradelen en Burum werden de troepen van de patriotten uit Kollum verdreven. Een detachement ruiters met friese paarden en twee veldstukken werd naar Kollum en omgeving gestuurd en de rust keerde weer. De volgende dagen werden in geheel noord en noordoost-friesland rebellen gevangen genomen. Er werden zware straffen opgelegd aan 168 gevangen genomen Prinsgezinden. Jan Binnes en (later) Salomon Levy werden ter dood gebracht, terwijl anderen hoge boetes kregen opgelegd.

153

1798

Twee staatsgrepen in één jaar.

154

1799

Op 31 december wordt de VOC formeel ontbonden.

155

1799

De Engelsen en Russen doen op 22-07-1799 een inval in Noord-Holland. De Bataafse vloot blijft afzijdig, want de oranje gezinde matrozen weigeren te vechten tegen de Oranjevlag.

156

1803

Oorlog tussen Frankrijk en Engeland. De Engelsen veroveren de Nederlandse koloniën.

157

1805

Rutger Jan Schimmelpenninck raadpensionaris.

158

1806

Het 3 Guldenmuntstuk wordt vervangen door de rijksdaalder.

159

1806

Willem V overlijdt in Brunswijk. Lodewijk Napoleon koning van Holland.

160

1806

Lodewijk Napoleon, de broer van Napoleon Bonaparte I, werd Koning van Holland in 1806, nadat de Bataafse Republiek afgeschaft was.

161

1807

De ontploffing van het kruitschip in Leiden.

162

1808

Oude Pekela heeft 3371 inwoners, Nieuwe Pekela heeft 3299 inwoners.

163

1810

Het Koninkrijk Holland wordt bij Frankrijk ingelijfd.

164

1811

De Engelsen veroveren Java als laatste kolonie van Holland.

165

1811

Invoering van de burgerlijke stand en kadaster.

166

1812

Tocht naar Rusland.

167

1813

16-19 oktober: Napoleon wordt verslagen in de Volkerenslag bij Leipzig.
30 november: Prins Willem Frederik landt bij Scheveningen.
2 december: Prins Willem Frederik (1772 - 1843) aanvaardt in de Nieuwe Kerk in Amsterdam de soevereiniteit als constitutioneel vorst (Koning Willem I).

168

1814

Op 23 mei geven de Fransen hun laatste steunpunt, Delfzijl, op.

169

1815

Willem I, koning der Nederlanden.

170

1815

Slag bij Waterloo.

171

1816

Engeland geeft de koloniën terug aan Nederland.

172

1817

Hongerwinter door mislukte oogst.

173

1823

In de nacht van 25 op 26 september 1823 werd Odoorn door een grote brand getroffen. Onder andere de pastorie werd verwoest.
Vermoedelijk zijn bij deze brand de doop- en trouwboeken verloren gegaan, want van Odoorn is geen register over.
Toch is er in ieder geval een doopboek over de jaren 1734-1811 geweest. Dit blijkt uit het volgende. In 1811 werden de maires van de Drentse gemeenten verplicht de geboorte- of doopprotocollen van de verschillende godsdienstige gezindheden over te nemen. in de naar aanleiding daarvan opgemaakte lijst van 2 mei 1812, die een opgave van overgedragen registers bevatte, staat dat de maire van Odoorn een doopboek over de jaren 1734-1811 heeft overgenomen.

Uit de krant

Odoorn, den 26 September: Ook onze gemeente heeft,
hoezeer in mindere mate als Zuidlaren, Dalen en Beilen, de ramp getroffen, welke in een kort bestek van jaren zoo vele Drentsche dorpen en gehuchten heeft geteisterd.
In de afgeloopen nacht omstreeks half twaalf uren ontdekte men brand in een onzer boeren huizen, en in minder dan één uur tijds waren drie boeren
woningen en de pastorij door de vlammen verteerd. De heer predikant en deszelfs dienstmeid zijn met levensgevaar het, bij hunne ontwaking reeds
brandende, huis ontkomen.
Uit de pastorij is bijna niets geborgen, terwijl acht runderen en één varken een prooi der vlammen zijn geworden. Het is niet bekend waardoor deze brand ontstaan is.

174

1825

De Java oorlog. Nederland begint een offensief tegen de Javaanse Vorsten.

175

1826

Malaria maakt onder de 193.333 tellende Friesche bevolking méér dan 4.000 dodelijke slachtoffers.

176

1827

Veenhuizen wordt bevolkt door 1811 wezen en 680 bedelaars

177

1829

Verboden in de kerken te begraven.

178

1830

Onrust in België, gevoed door liberale en katholieke politici, leidt tot afscheiding van de Nederlanden.

179

1831

De Europese staten erkennen een onafhankelijk Belgisch koninkrijk, met vorsten uit het Huis van Saksen-Coburg.

180

1832

Cholera-epidemie in het zuiden van Drenthe

181

1835

Eerste spoorlijn Haarlem - Amsterdam.

182

1838

Glasfabriek gesticht te Nieuw-Buinen onder directie van J.C.A.Thöne

183

1839

Nederland erkent de onafhankelijkheid van België.

184

1839

Fotografie wordt uitgevonden.

185

1840

Willem I doet afstand van de regering. Willem II wordt koning der Nederlanden.

186

1841

Clemens en August Brenninkmeijer openen hun eerste winkel op de Oosterdijk in Sneek.

187

1842

Scholten richt een aardappelmeelfabriek op in Foxhol

188

1844

Zeer strenge winter en de 2 jaren daarop mislukken de aardappeloogsten. De bevolking lijdt honger.

189

1844

Oprichting van het Genootschap ter Bevordering van de Landbouw in Drenthe, later omgedoopt tot Drents Landbouw Genootschap (DLG).

190

1845

Tweede glasfabriek gesticht te Nieuw-Buinen, de latere N.V.Meursing.

191

1846

Voedselschaarste in Drenthe

192

1846

Emigratie naar Michigan (USA) uit Drenthe komt op gang. Eerste 56 Drenthen vertrekken.

193

1847

Een duur jaar, een 6 ponds roggebrood kost 67,5 cent.

194

1847

De Asser gevangenis herbergt dat jaar 343 dieven en landlopers

195

1848

Grondwetsherziening door Thorbecke.

196

1848

Aanleg van de weg Assen-Bareveld voltooid.

197

1849

Koning Willem II overlijdt aan een hartinfarct. Op 12 mei wordt koning Willem III ingehuldigd.

198

1849

De Denen blokkeren de Pruisische havens. Op de rede van Delfzijl liggen in een maand 173 vreemde schepen.

199

1850

Ridderschap in Drenthe afgeschaft.

200

1850

Drenthe telt 82 kilometer verharde weg: het grootste deel langs de Drentsche Hoofdvaart.

201

1851

Het katholieke kerkhof te Oude Pekela aangelegd.

202

1852

De postzegels worden ingevoerd.

203

1854

Lijfstraffen geschrapt uit het strafrecht. De doodstraf wordt beperkt tot ophanging boven een luik.

204

1854

Het KNMI wordt bij koninklijk besluit van Koning Willem III opgericht.

205

1856

De treinramp van 1856 was de eerste waarbij dodelijke slachtoffers vielen onder reizigers.

206

1858

De aardappel wordt algemeen geaccepteerd als voedingsmiddel.

207

1858

Drenthe telt drie stoomfabrieken en ligt daarmee ver achter bij de landelijke ontwikkeling.

208

1859

De eerste (verharde) grindweg wordt aangelegd van Klinkmolenbrug, via Noordbarge tot Emmen en via Odoorn naar Gieten. M.Middelveldt wordt nu genoemd als loper voor de posterijen van Borger naar Emmen en terug.

209

1860

Officiële afschaffing van de slavernij in Nederlandsch-Indië.

210

1860

Hiddingh koopt het hele Compascuum inclusief de kosten voor fl 89.252,--

211

1860

Hoogeveense Vaart verlengd: de eerste turf uit Bargerveen kan per schip worden afgevoerd

212

1863

De slavernij wordt in Suriname afgeschaft.

213

1865

Stoomvaartdienst Delfzijl-London.

214

1867

De graanoogsten in Drenthe mislukken. Vooral Sleen en Zweeloo worden ernstig getroffen.

215

1868

Zeven Friezen weten binnen één dag door de elf Friese steden te schaatsen.

216

1870

Pokken epidemie in Nederland. In 1871 steigt het aantal doden tot 15.787.

217

1870

In Nederland wordt de doodstraf afgeschaft.

218

1870

Vestingwerken rond Coevorden moeten worden gesloopt.

219

1870

De spoorlijn Meppel-Groningen wordt geopend.

220

1871

Jan Fabricius geboren in Assen.

221

1873

Atjeh oorlog. Op 8 april landt het Koninklijk Nederlands Indisch Leger op de kust van Sumatra.

222

1874

Kinderwet van Samuel van Houten. Arbeid door kinderen onder de 12 jaar wordt verboden.

223

1876

Mata Hari wordt op 7 augustus in Leeuwarden geboren als Margaretha Geertruida Zelle.

224

1879

Oprichting van de 1e politieke partij: de Antirevolutionaire Partij onder leiding van Abraham Kuyper.

225

1880

Geboorte van prinses Wilhelmina.

226

1880

Grote veenbranden teisteren de Zuidoost hoek van Drenthe. Vooral Nieuw Weerdinge wordt zwaar getroffen.

227

1881

Assen wordt aangewezen als garnizoensstad.

228

1883

Vissersramp op 6 maart in Paesens-Moddergat. 17 aken met 83 opvarenden vergaan.

229

1883

Van Gogh schildert in Drenthe.

230

1884

Er wordt een klinkerweg aangelegd tussen Emmen en Sleen.

231

1884

Stieltjeskanaal bevaarbaar.

232

1884

Opening spoorweg Groningen-Delfzijl.

233

1886

Landbouwcrisis. Aardappelprijs op de markt in Meppel zakt tot een kwart van de normale prijs

234

1887

In Oostzaan neemt Albert Heijn de winkel van zijn vader over.

235

1888

Staking van 1200 veenarbeiders in Nieuw Amsterdam tegen gedwongen winkelnering

236

1889

Er wordt een klinkerweg aangelegd tussen Emmen, Zuidbarge, Erica naar Nieuw Amsterdam

237

1889

Jan Fabricius wordt geldloper en krantenbezorger bij de Provinciale Drentsche en Asser Courant.

238

1890

Koning Willem III overlijdt. Koningin Emma wordt regentes.

239

1891

Gerard en Anton Philips richten een gloeilampenfabriek op.

240

1892

Verschijning van het eerste dagblad de Telegraaf.

241

1892

Industrieel Willem Albert Scholten komt te overlijden. Hij was de man die veel gedaan heeft voor de veenkoloniale ontwikkeling. Hij was sociaal erg meelevend. Het Scholtenskanaal dankt haar naam aan hem zoals Klazienaveen haar naam ontleend aan zijn vrouw Klaziena van der Sluis.

242

1893

Vissersramp op 1 december in Wierum. 22 vissers komen om.

243

1895

Koningin Wilhelmina en Koningin-regentes Emma bezoeken Drenthe

244

1896

Rond 1900 kwam de auto op het toneel. In 1896 was de Haagse fotograaf Adolphe Zimmermans de eerste die met een automobiel op de Nederlandse wegen reed.

245

1897

Coevorden aangesloten op het Overijsselse tramnet.

246

1898

Inhuldiging van koningin Wilhelmina te Amsterdam.

247

1898

De Motor Tram Omnibus van Meijer gaat rijden.

248

1898

De autoclub de France organiseerde een autorace tussen Parijs en Amsterdam. Tegen veler advies in had minister Lely hiervoor toestemming verleend. Later werd hij een belangrijke pleitbezorger van de auto.

249

1899

Jonkheer Van Holthe tot Echten koopt als eerste Drent een auto: hij toert trots met zijn Benz door Assen.

250

1899

De Transvaalse Oorlog breekt uit in Zuid-Afrika

251

1901

Koningin Wilhelmina huwt Prins Hendrik, Hertog van Mecklenburg.

252

1903

Tram Hoogeveen-Nieuw Amsterdam rijdt voor het eerst.

253

1905

Bouw van de katholieke kerk Musselkanaal

254

1905

In de venen bij Weerdinge worden enkele lijken gevonden die thans nog bewaard worden in het provinciaal museum in Assen.

255

1905

Lokaalspoorweg Assen-Stadskanaal begint diensten.

256

1905

19 Juli: In een salonrijtuig van den Koninklijken trein arriveerden aan het station te Apeldoorn de Japansche Prins Arisugawa, Zijne Gemalin en Hun Gevolg. Z.K.H. de Prins der Nederlanden had Zich naar het station begeven en werd met het Wilhelmus begroet. Toen de Koninklijke trein het station binnenstoomde, hief het militair orchest 't Japansche volkslied aan.

257

1907

De tramlijn tussen Coevorden en Ter Apel via Nieuw Amsterdam, Erica en Klazienaveen wordt in gebruik genomen alsook een stenen voetpad tussen Emmen en Emmer Compascuum.

258

1907

Prins Hendrik bezoekt Drenthe.

259

1909

Prinses Juliana geboren.

260

1909

Opening N.O.L.S. spoorlijn Delfzijl-Zuidbroek.

261

1910

Glasfabrieken in Nieuw Buinen bieden werk aan 800 mensen.

262

1910

Bentheimer Eisenbahn rijdt tussen Coevorden en Duitsland.

263

1910

Glasfabrieken in Nieuw Buinen bieden werk aan 800 mensen.

264

1910

29 April: Theodore Roosevelt bezoekt ons land voor een korte tijd en heeft lunch met Koningin Wilhelmina

265

1912

De ondergang van de Titanic.

266

1912

De eerste officiële Elfstedentocht wordt gewonnen door Coen de Koning.

267

1913

Gasselternijveen vierde havenstad van Nederland na Amsterdam,Rotterdam en Groningen.

268

1914

Algemene mobilisatie.

269

1915

Opening stoomtram Winschoten-Ter Apel.

270

1917

Invoering van het mannenkiesrecht.

271

1918

De Spaanse griep veroorzaakt wereldwijd meer dan 20 miljoen doden.

272

1919

Asser binnenstad krijgt riolering

273

1919

Avebe opgericht in Veendam.

274

1922

Invoering van het vrouwenkiesrecht.

275

1922

Start van de massale bosaanleg in Drenthe

276

1923

Koningin Wilhelmina viert haar 25-jarig regeringsjubileum.

277

1924

Sloop van tientallen keten en plaggenhutten in Sleen.

278

1925

Eerste TT op stratencircuit bij Assen.

279

1928

Grote veenbranden teisteren in Oost en Zuidoost Drenthe, bij de diverse plaatsen kan men een kranteartikel uit 1928 vinden over deze rampen. Druk op deze link

280

1929

De beurskrach in New York. Crisisjaren.

281

1929

Zeer strenge winter, in Februari vroor het enige nachten 18 en 20 graden.

282

1930

Crisis: de helft van de bevolking van Emmen (3300 inwoners) krijgt steun of zit in de werkverschaffing.

283

1931

De werkloosheidscijfers in Nederland stijgen tot ongekende hoogten.

284

1932

De Zuiderzee wordt op 20 September officieel omgedoopt tot IJsselmeer.

285

1935

Behalve het bekende Noorder Dierenpark dat op 1 mei wordt geopend, wordt tevens de oudheidskamer in gebruik genomen

286

1935

Noorder Sanatorium wordt gebouwd in Zuidlaren

287

1935

NSB lokt veel Drentse boeren.

288

1938

Het eerste ziekenhuis in Emmen. Een diaconessenhuis.

289

1939

Kamp Westerbork ingericht voor Duitse joden.

290

1940

Tweede wereldoorlog. Duitsland valt Nederland binnen.

291

1940

EDS hervat diensten Assen-Groningen zes keer per dag.

292

1941

Auke Adema wint de zevende Elfstedentocht.

293

1942

Joden in Nederland gedurende de gehele maand augustus aan razzia's onderworpen. Gedurende het hele jaar worden er beetje bij beetje maatregelen afgekondigd die de joden isoleert en het leven onmogelijk maakt.

294

1943

Arbeitsinzet voor mannen van 18 tot 35 jaar.

295

1943

Standrecht wordt ingesteld na stakingen en brandstichtingen in Drenthe.

296

1943

16 januari, De eerste joden komen in Vught aan, 21 januari, Ontruiming van het joodse krankzinnigengesticht Het Apeldoornse Bos. 5 februari, Joden mogen geen brieven of verzoekschriften aan Duitse instanties zenden. Alle post moet via de Joodse Raad gaan. april, De joden uit de provincie Noord Brabant moeten zich naar het Kamp Vught begeven. 5 mei, Brief van dr. Harster, SS-Brigadeführer und Generalmajor der Polizei, betreffende de eindoplossing van het jodenvraagstuk. Algemene richtlijn: De Reichsführer SS Heinrich Himmler wenst dat in de loop van dit jaar zoveel joden als menselijkerwijs mogelijk is, naar het Oosten op transport worden gesteld. Mei, juli en september: Razzia's op joden in Amsterdam. In december wordt er een begin gemaakt met het oproepen van gemengd gehuwde joden voor werkkampen en wordt het jodenvraagstuk in Nederland als "opgelost" beschouwd.

297

1945

Hongerwinter en bevrijding.

298

1947

Eerste politionele actie in Nederlands-Indië.

299

1947

Einde tramtijdperk in Emmen.

300

1948

Tweede politionele actie in Nederlands-Indië.

301

1948

Koningin Wilhelmina treedt af. Zij wordt opgevolgd door haar dochter Juliana.

302

1948

Laatste gemeentelijke tol gesloten in De Pol (gemeente Peize)

303

1951

De eerste officiële televisie-uitzending in Nederland.

304

1951

Oliemolen Roderwolde stopt met malen.

305

1952

De laatste executie in Nederland.

306

1953

Watersnoodramp in februari. 1835 mensen komen om. Duizenden koeien, varkens en paarden verdrinken.

307

1954

Voor het eerst zijn filmbeelden van de Elfstedentocht op tv te zien.

308

1954

Het stoomtijdperk in Emmen ten einde. Dieseltreinen doen hun intrede

309

1956

Invoering betaald voetbal.

310

1957

De introductie van de draagbare transistor radio.

311

1960

Drenthe telt 20000 industrie-arbeiders en steekt daarmee voor het eerst de landbouw naar de kroon.

312

1962

Dood van Marilyn Monroe.

313

1962

Nederland draagt Nieuw-Guinea over aan de Verenigde Naties.

314

1965

Afbraak voormalige NOLS station te Emmen. Een modern NS station wordt gebouwd

315

1966

Prinses Beatrix en Claus von Amsberg treden in het huwelijk.

316

1967

De regering besluit de Limburgse mijnen te sluiten.

317

1967

Nederlandse Aardolie Maatschappij komt naar Assen.

318

1968

Moord op Martin Luther King.

319

1969

De afsluiting van de Lauwerszee.

320

1970

Emmen: Het nieuwe raadhuis "over de Hondsrugweg" wordt in gebruik genomen.

321

1972

NAM haalt 775000 ton olie uit 235 boorputten in Schoonebeek

322

1975

Overdracht soevereiniteit aan Suriname.

323

1976

De Viking 1 landt op Mars.

324

1976

Emmen: Het oude gemeentehuis brandt geheel af.

325

1979

Sneeuwramp treft het Noorden, gedurende drie dagen is er geen verkeer mogelijk en alles moet lopend afgelegd worden.

326

1980

Inhuldiging van koningin Beatrix.

327

1985

Evert van Benthem wint de Elfstedentocht.

328

1987

Elektrificatie van de spoorlijn Emmen Zwolle.

329

1992

Bijlmerramp

330

2002

Huwelijk van Prins Alexander met Máxima Zorreguieta

331

375

Begin van Grote Volksverhuizing. Germaanse invallen in Gallië, grote overstromingen in het deltagebied. Kleinere Germaanse stammen gaan op in grote: Friezen (noord en west), Saksen (oost) en Franken (zuid). Het ontstaan van de Romaans-Germaanse taalgrens - en daarmee de Belgische taalstrijd - houdt verband met deze volksverhuizing.

332

500

Grootschalige veroveringen door het Frankische stamhoofd Clovis, uit het geslacht der Merowingen. Het Frankische Rijk zal het gebied beslaan van het huidige Zuid-Nederland, België, Frankrijk en van Duitsland tot ver ten oosten van de Rijn. Clovis wordt christen in 496 _ het begin van uitgebreide kerstening in Noordwest-Europa. De Merowingers handhaven zich tot in de eerste helft van de achtste eeuw.

333

695

Pauselijke benoeming van Willibrordus tot aartsbisschop der Friezen.

334

734

Slag aan de Boorne: Fries legertje verliest van de Frankische hofmeier Karel Martel. Friesland wordt westelijk van de Lauwers een onderdeel van het Frankische rijk.

335

754

Bonifatius bij Dokkum vermoord.

336

768

Karel, uit een geslacht van machtige hovelingen onder de Merowingen, vestigt zijn heerschappij in het Frankische rijk: het begin van Karolingische tijd. Grootschalige gebiedsverovering, kerstening met harde hand, o.a. van de Saksen.

337

800

Karel de Grote tot Keizer gekroond.

338

810

Invallen van de Noormannen.

339

814

Karel de Grote sterft. Opvolger: Lodewijk de Vrome.

340

838

Grote stormvloed op 26 december. De oudste betrouwbare melding van een grote stormvloed aan de Nederlandse kust is die van een Franse bisschop die schreef dat bijna geheel Frisia, het gehele Nederlandse kustgebied, was ondergelopen.

341

843

Verdrag van Verdun, eerste van een reeks verdragen ter verdeling van het Karolingische rijk. De huidige Nederlanden vallen grotendeels toe aan het "middenrijk' van Lotharius, behalve Vlaanderen dat bij West-Frankenland komt.

342

863

Dorestad door de Noormannen verwoest.

343

885

Godfried, de christelijke Deense opvolger van Rorik wordt bij Lobith vermoord. Onder andere door Gerulf, stamvader van de Hollande Graven. Einde van de Noormannentijd in Nederland. De plundertochten houden aan tot 1007.

344

Abt 400

Romeinen laten de verdediging van de noordgrens over aan de Franken, afkomstig uit het gebied van de Beneden- en Midden-Rijn, die zich in Txandrië (Brabant) hadden mogen vestigen.